Op 30 april 2021 was ik op de radio (Omrop Fryslân). Milieudefensie, mijn cliënte, heeft kennis genomen van de ontwerp natuurvergunning voor de Vliegbasis Leeuwarden, die sinds 29 april 2021 zes weken ter inzage ligt. Zij wil binnen die termijn een zienswijze indienen. Iedereen kan dat doen. Het ministerie van LNV heeft de ontwerp vergunning gemaakt zonder kennis te hebben kunnen nemen van bijvoorbeeld geluidsrapporten en informatie over de vliegbewegingen.

Vandaag, 21 april 2021, heeft de Raad van State uitspraak gedaan in het hoger beroep over de verhuizing van de veemarkt te Leeuwarden, mijn cliënte (202000421/1/R3). De buurman op de nieuwe plek is in het ongelijk gesteld.

De Raad van State ziet geen aanleiding te twijfelen aan het geluidsrapport, ook omdat het laden en lossen van de dieren overdekt plaatsvindt. 

Op 18 maart 2021 is een nieuw artikel van mij geplaatst over de Vliegbasis Leeuwarden op www.liwwadders.nl. In april verschijnt het in de fysieke krant. De eerdere artikelen en een zaak van mijn cliënte Milieudefensie, afdeling Leeuwarden, tegen de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit hebben de landelijke media naar Leeuwarden gebracht. Met name de vervanging van het vliegtuig type F-16 door type F-35, welke veel luidruchtiger is, roept vragen op.

Op 15 maart 2021 was de zitting bij de Raad van State tussen de gemeente Leeuwarden en het bedrijf Pol Infratechniek over de vergunning voor gebruik van de Veemarkt te Leeuwarden, mijn cliënte. Vanochtend stond daarover een artikel in de Leeuwarder Courant. De veemarkt moet verhuizen en heeft daarvoor een plek op een industrieterrein uitgekozen, waar ook Pol gevestigd is. 

De vereniging Dorpsbelangen Nieuw-Scheemda en 't Waar maakte bezwaar tegen een illegaal geplaatst mestbassin buiten het bouwvlak. Het college van burgemeester en wethouders van Oldambt legaliseerde daarop de bouw met een omgevings(milieu)vegunning. Het eerste punt van discussie is of de vereniging belang heeft bij de vergunning. B&W en de rechtbank zijn van mening dat de vereniging niet belanghebbend is.

Op 27 januari 2021 is een nieuw artikel van mij geplaatst op www.liwwadders.nl. Het onderwerp is de Vliegbasis Leeuwarden. De landelijke inspectie houdt toezicht op de vliegbasis en verleent omgevings(milieu)vergunningen. Door het indienen van een Wob-verzoek bij de inspectie, als onderzoeksjournalist van Liwwadders, heb ik onder andere het volgende ontdekt.

Op 23 december 2020 heeft de Raad van State het handhavingsbesluit van de gemeente geschorst, waarover ik op 21 december een blog schreef. Mijn cliënt, de eigenaar van de boerderij waar een drugslab is opgerold, hoeft geen dwangsom te betalen. De gemeente moet zijn proceskosten terugbetalen. Mijn cliënt en de gemeente dienen in overleg te gaan indien de mest wordt afgevoerd. Dan moet duidelijk worden of de mest als afval of als mest moet worden verwerkt.

Al enige maanden ben ik de advocaat van de verhuurder van een boerderij, waar binnen twee weken, nadat de huurder zijn intrek had genomen, een inval van de politie plaatsvond. Hoewel de verhuurder niets meer merkt van de strafprocedure tegen de huurder, heeft hij problemen met de gemeente en het waterschap. Er zijn vijf rapporten over de kwaliteit van de mest gemaakt, in opdracht van de overheid. De conclusies over wat er in de mest zit zijn naar mate de tijd verstrijkt steeds anders. Op grond van het laatste rapport er er niets tot weinig aan de hand. Ik heb uitgezocht dat er bij de meeste laboratoria weinig ervaring is met onderzoek naar drugs gerelateerde stoffen in mest. Wel met onderzoek naar deze stoffen in water. Op 17 december 2020 vond de zitting bij de Raad van State plaats. Er is natuurlijk gediscussieerd over de kwaliteit van de mest. Maar ook over de vraag of de verhuurder verantwoordelijk is, wanneer de mest als afval tegen hoge kosten zou moeten worden afgevoerd.

Na een door mij namens Milieudefensie (en omwonenden) in maart 2020 ingediend handhavingsverzoek is er actie. De vliegbasis beschikt al deccenia niet over een natuurvergunning. De omgevingsvergunning betreffende de gevolgen voor het milieu van alles wat op de grond van de vliegbasis gebeurt is van 2001 en zwaar verouderd. Ondanks kamervragen en toezeggingen van ministers. Defensie heeft de twee vergunningen rond 1 oktober 2020 aangevraagd. De aanvragen zijn niet openbaar.

In het blad Liwwadders, ook digitaal, is het tweede artikel verschenen over de stikstofberekeningen die nodig zijn voor de nieuwbouw en het gebruik daarvan in het WTC-Cambuur gebied in Leeuwarden. De Provincie Fryslân meldt schriftelijk klip en klaar dat de stikstofrapporten van de gemeente voor ieder bouwplan door medewerkers van de provincie zijn beoordeeld.

Kort geleden is een artikel over de ontwikkelingen in het WTC-Cambuur gebied gepubliceerd op de website van het blad Liwwadders. Daarin schrijf ik over een verouderd stikstof-rapport dat de Gemeente Leeuwarden gebruikt als onderbouwing voor het in de zomer van 2019 vastgestelde bestemmingsplan voor dit gebied. Daar zullen onder andere een fastfood-restaurant, twee supermarkten, een school en het voetbalstadion voor Cambuur komen. Het rapport past de zogenaamde Aerius-berekening toe, terwijl die niet meer kon worden gebruikt op grond van de stikstof-uitspraak van de Raad van State van 29 mei 2019. De deskundige, die het rapport van 13 juni 2019 opstelde, berekende dat de uitstoot van stikstof door met name alle verkeersactiviteiten in het nieuwe gebied 0 zal zijn op het dichts bijzijnde (5 km) relevante natuurgebied. De oude berekeningsmethode leidt ten onrechte vaak tot een dergelijke conclusie. Mij viel ook op dat de deskundige het natuurgebied de Groote Wielen kiest als het meest nabije relevante natuurgebied, terwijl dit natuurgebied niet als stikstofgevoelig te boek staat bij het Rijk. Dit natuurgebied is bij een dergelijke berekening niet relevant.

Zojuist is op de website van het blad Liwwadders weer een artikel van mij over de Vliegbasis Leeuwarden gepubliceerd. Uit vergunning uit 2019 ten behoeve van de komst van de straaljager type F-35 blijkt dat de Inspectie voor de Leefomgeving en Transport de komst van de  F-35 toestaat omdat de F-16 minder gaat vliegen. De F-35 maakt aanzienlijk meer lawaai dan de F-16.

In 1994 werd ik  lid van de Vereniging van Milieurecht Advocaten. Om dat te kunnen worden en blijven moet aan strenge eisen worden voldaan. De basis is het met een goed resultaat afronden van de Grotius-opleiding milieurecht, wat mij in 1994 is gelukt. De groep leden is dan ook beperkt van omvang.

Personen die meer over mij willen weten kijken wel eens naar de Moreel Kompas-documentaire uit 2012 waarin mij werd gevraagd naar mijn moreel compas. Nog steeds geven deze opnames inzicht in wat ik doe en waar ik voor sta. De documentaire is Friestalig en te vinden op de website van Omrop Fryslân.

Common Ground Common Sense heeft mij als partner van dit creatieve bureau gevraagd mijn licht te laten schijnen over nieuw cultuurbeleid. De gemeenten in de regio Noord-Holland Noord willen een cutureel regioprofiel ontwikkelen. Met mijn collega's Oeds Westerhof en Rikkert Kremer maak ik een conrete aanpak. Daar maken juridische aspecten deel vanuit.

De Inspectie van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat onderneemt actie tegen de Vliegbasis Leeuwarden. Een namens Milieudefensie, afdeling Leeuwarden,ondersteund door 36 bewoners van Friesland, ingediend handhavingsverzoek heeft tot resultaat geleid. Er mag niets meer veranderd worden aan de werkwijze op de grond, in het belang van de leefomgeving van de burgers.

In vervolg op mijn artikel van 10 mei schreef ik al op 14 mei 2020 een nieuw artikel over de Vliegbasis Leeuwarden voor de krant Liwwadders. Nog dezelde dag is dit gepubliceerd op www.liwwadders.nl. Niet alleen de uitstoot van stikstof door de vliegbasis wordt niet geregistreerd, ook geluidrapporten zijn niet beschikbaar. De gemeente Leeuwarden is wettelijk adviseur voor Defensie bij iedere omgevingsvergunning die wordt aangevraagd voor de vliegbasis.

De krant Liwwadders heeft mij opnieuw gevraagd om juridisch onderzoek te doen naar en een artikel te schrijven over de Vliegbasis Leeuwarden. Ik heb ervoor gekozen om het Ministerie van Defensie vragen te stellen. Er ontbreken twee grote vergunningen voor de vliegbasis: een natuurvergunning en een actuele omgevingsvergunning voor de complete vliegbasis. Ook zijn er kamervragen gesteld aan Defensie.

In het april 2020 nummer van het blad Liwwadders is opnieuw een artikel van mijn hand gepubliceerd over de juridische situatie van de Leeuwarder Vliegbasis. De omgevingsvergunning voor de vliegbasis als geheel en de natuurvergunning ontbreken nog steeds. Vier ministeries houden zich hiermee bezig. Milieudefensie, afdeling Leeuwarden heeft contact met mij gezocht om de ministeries die kunnen optreden te vragen dat te doen.

Vandaag, op 13 februari 2020, is in Liwwadders (www.liwwadders.nl) mijn tweede artikel gepubliceerd over de juridische situatie van de Leeuwarder Vliegbasis. Ik kom op grond van stukken, die ik, na een Wob-verzoek, ontving van de landelijke Inspectie Leefomgeving en Transport, tot de conclusie dat het militiaire vliegveld geen adequate omgevingsvergunning heeft. Een vergunning op grond van de Wet natuurbescherming ontbreekt geheel, ten onrechte.

Vandaag, 31 januari 2020, is mijn eerste artikel gepubliceerd in Liwwadders. Ik doe onderzoek naar de juridische situatie van de Leeuwarder militaire Vliegbasis. Daarbij komen ook de laagvliegroutes in combinatie met geluid aan de orde. Liwwadders is in afwachting van bij de Rijksinspectie Leefomgeving en Transport opgevraagde stukken. Wanneer dat materiaal is ontvangen, waarschijnlijk begin februari a.s., kan ik verder met een vervolg.

Vandaag, op 29 januari 2020, deed de Raad van State (kenmerk: 201901539/1/A3) een uitspraak over de redelijkheid van plaatsing van bepaalde verboden uitheemse soorten op de zogenaamde Europese Unielijst. Dit naar aanleiding van een mini dierentuin, die maar enkele keren per jaar open is en waarin onder andere beverratten werden gehouden. Deze diersoort komt van nature voor in Zuid-Amerika. Maar daarbuiten, ook in Europa, leeft hij inmiddels in vele landen.

Vanochtend vroeg ben ik op de rechtbank te Leeuwarden opnieuw beëdigd als advocaat. Daarom wijzigt de naam van mijn bedrijf en ziet de website er anders uit. Ik blijf het werk doen, dat ik de laatste drie jaren deed. Wel kan ik als extra weer bezig met het milieustrafrecht. Ik kijk er naar uit om opnieuw in dergelijke zaken te duiken. De verantwoordelijkheid van de overheid, de criteria van de Pikmeer arresten (oude zaken van mij) en technische vraagstukken; kom maar op!

De krant Liwwadders, uitkomend op internet en in hard copy in de gemeente Leeuwarden, heeft mij benaderd. Of ik onderzoek wil doen naar en wil schrijven over de Vliegbasis Leeuwarden. Niet over alles, maar op het gebied van de voor het vliegveld benodigde (milieu) vergunningen. Ik ben dus bezig met één van mijn specialismen. Daarnaast brengt mijn werk al veel schrijven mee, was ik eerder columnist en heb ik een boek geschreven over bewoners-overlast.

Op 8 oktober 2019 heeft de Rechtbank Noord-Nederland een uitspraak gedaan over het de gebieden in Friesland, waar ganzen mogen eten. De Friese ganzenfourageergebieden. Er zijn door de provincie gebieden aangewezen waar de beheerder van een perceel wel of niet een vergoeding kan ontvangen indien er door hem schade wordt geleden omdat de ganzen het gras opeten.

Op 16 september a.s. geef ik een lezing over de uitspraak van de Raad van State van 29 mei 2019 over het Programma Aanpak Stikstof (PAS) van het Rijk. Door deze uitspraak kan een groot aantal (bouw)projecten in ieder geval voorlopig geen doorgang vinden. De Raad van State heeft het PAS afgekeurd als basis voor vergunningen, die een toename van stikstofdepositie op beschermde natuurgebieden mogelijk maken.

Op 10 juli 2019 schreef ik over de uitspraak van de Raad van State. Mijn cliënte, de gemeente Leeuwarden kreeg om juridische redenen geen gelijk. De provincie heeft niet de plicht om de vervanging van de oude windmolen door een hogere toe te staan, aldus de Raad van State. zonder die toestemming kan de gemeente geen vergunning verlenen. Alle inhoudelijke argumenten over milieu- en andere belangen van de initiatiefnemers en van de gemeente waren voor de Raad van State niet zo relevant.

De Raad van State heeft op 10 juli 2019 geoordeeld, dat de provincie Friesland zonder specifieke afwegingen mag weigeren dat de windturbine in het dorp Reduzum wordt verhoogd. Deze uitspraak staat op de website van de Raad van State. 

Op 16 mei 2019 is de start van de onderneming Common Ground Common Sense gevierd in de Blokhuispoort te Leeuwarden. Common Ground Common Sense is een start-up van ervaren professionals. Daar ben ik één van. De kiem van dit bedrijf ligt in Leeuwarden-Fryslân 2018, culturele hoofdstad van Europa. We houden ons bezig met advisering, interim-werk en exploitatie. Daarbij richten we ons op landschap, cultuur, natuur, erfgoed, zorg en openbare ruimte.

Op 30 april 2019 boog de Raad van State zich over de mogelijkheid om de afgeschreven windmolen te Reduzum, Friesland, te vervangen door een hogere. De gemeente Leeuwarden, die ik bijsta, wil meewerken aan dit initiatief van de bewoners. Provinciale regelgeving staat daaraan in de weg. Want daaruit volgt: geen nieuwe of hogere windmolens op land omdat dat niet mooi zou zijn in het landschap.

Mijn cliënten hebben op mijn advies niet gekozen voor beroep bij de rechtbank omdat de vergunning door interventie van de gemeenteraad stevig is aangescherpt. Weliswaar zullen de nieuwe appartementen voor tijdelijke verblijf gebruikt worden, maar nu is wel duidelijk wie die tijdelijke gebruikers mogen zijn. Alleen mensen, die tijdelijk in Leeuwarden willen verblijven omdat ze hier een korte tijd werken. Bijvoorbeeld studenten, vakantiegangers of mensen die ter overbrugging woonruimte zoeken, mogen niet in de Roode Boer verblijven.

Vanochtend las ik met een glimlach de krant. De raad van de gemeente Súdwest-Fryslân heeft gestemd tegen een wijziging van het bestemmingsplan. De wijziging zou een forse vergroting van de stal van een varkenshouder aan de rand van het dorpje Hemelum mogelijk maken. Ik ken de plek. Op een avond in 2017 bezocht ik bewoners van Hemelum en de locatie. Aan de omwonenden heb ik advies gegeven.

Op 16 januari 2019 tijdens het Open Podium van de raad van Leeuwarden is gesproken over een eventuele nieuwe vergunning voor het bouwproject Roode Boer. Namens mijn cliënten, een viertal omwonenden, heb ik ingesproken en vragen van raadsleden beantwoord. Daarna heeft wethouder Henk Deinum vragen van de raadsleden beantwoord. Het resultaat is dat de wethouder vier toezeggingen aan de raad deed.

In de NRC (11 oktobeer 2018) stond een groot artikel van journalist Karin de Mik over de dorpsmolen te Reduzum. Drie dorpen, die een oude windtubine exploiteren, willen deze vervangen door een hogere, het enige rendabele alternatief. De gemeente Leeuwarden, waarvoor ik optreed, ondersteunt deze wens. Maar de provincie Fryslân wil niet dat enige windturbine op land wordt vervangen door een hoger exemplaar. In het artikel worden alle aspecten van deze kwestie belicht.

Zaterdagochtend 17 november 2018 was ik in Grou. Nadat de bezwaren van omwonenden voor de zomer van 2018 ongegrond waren verklaard en geen beroep was aangetekend, was mijn cliënt met de bouw van het play- en skate court begonnen. Overigens met onder andere geluidsarm asfalt om de buurt tegemoet te komen.

Na een sollicitatiegesprek in Den Haag, ben ik inmiddels enige jaren Rijksbestuurder bij Tresoar. Een organisatie, die onder andere een fijne rol speelt in Lân fan Taal, een hoofdprogramma van LF2018 (Culturele Hoofdstad). Toen ik in het jaar 2018 werd gevraagd of ik de voorzittersrol op me wilde nemen, was het besluit snel genomen. Daarin steek ik graag tijd en energie, hopend dat Tresoar daar baat bij heeft. De rol fan it Frysk by Tresoar is foar my ek wichtig.

Op 26 juni 2018 hebben B&W de vergunning voor het appartementen complex op de hoek Achter de Hoven/Zuidergrachtswal te leeuwarden ingetrokken. Ook kregen mijn cliënten, omwonenden, een vergoeding voor de gemaakte proceskosten.

Al op 29 mei 2018 hebben burgemeester en wethouders van Leeuwarden besloten om de vergunning voor het sportcomplex voor de jeugd in stand te laten. Dat mijn cliënte, de stichting Play-Skate Court Grou, geluidsarm sportmateriaal heeft gekocht, heeft een duidelijke rol gespeeld bij het afwijzen van de bezwaren van de omwonenden. Zo ook het gevoerde overleg met de buurt. Vergeet deze aspecten dus niet bij dergelijke initiatieven!

Windenergie in Fryslân is een politiek en juridisch onderwerp. De gemeente Leeuwarden heeft de provincie Fryslân gevraagd  een uitzondering te maken op de regel dat een windtubine niet vervangen mag worden door een hogere. Dit omdat in het dorp Reduzum sprake is van een unieke situatie. De dorpsbewoners willen graag de oude, lage windtubine vervangen door een nieuwe, hogere windmolen met zelfvoorzienendheid als streven.

Het het weten of redelijkerwijs vermoeden dat nesten vernield worden bij werk op het boerenland staat gelijk aan het opzettelijk vernielen daarvan. Wat speelt er juridisch wanneer een boer erkent dat hij weet dat hij nesten zal vernielen bij komende grote werkzaamheden?

De overheid als verdachte in het strafrecht blijft lastig. De Hoge Raad houdt vast aan het Pikmeer arrest van 6 januari 1998.

Op 23 april 2018 waren omwonenden en de initiatiefnemers van het het play-skate court bij de Bezwarencommissie van de gemeente Leeuwarden.

Op 23 april 2018 was de hoorzitting bij de Bezwarencommissie van de gemeente Leeuwarden, als vervolg op de uitspraak van de Rechtbank Noord-Nederland d.d. 17 april 2018 over het bouwproject De Roode Boer.